İrlanda Fanzin Tarihi, benim gibi fanzini bir kültür olarak algılayan biri için çok cazip ve ilgi çekici duruyordu. Çok sevindiğim, “tamam güzel bir şeyler oluyor” dediğim bu iş, Efe sayesinde elime ulaşan bir derleme fankiti. Basit, sade ve anlaşılır yazılmış. Anlatılmak istenen küt diye ortada duruyor.
Fankitte, ilk etapta giriş babında fanzinin ne olduğu, nereden geldiği gibi sorulara cevap veren bir giriş içeriyor. Bu giriş bölümünde önemli bir konu olan DIY’a da ayrı bir başlık açılmış. En önemli olanı da bu bence. Çünkü fanzin DNAsında DIY vardır. “Kendin Yap”tan bahsedilmeden yapılacak bir giriş eksik olurdu.
‘’Fanzinler ticari ve profesyonel olmayan, düzensiz ve az sayıda basılan, birçok geleneksel baskı tekniğinin yanı sıra en ucuz ve en kolay erişilebilme avantajlarına sahip olan yayınlardır. Özel ilgi grupları tarafından yayınla-nırlar ve bu topluluklar arasında fiziksel bir bağ oluşmasını sağlar. “
Şu giriş alıntısı bile daha baştan cezbedici ve doğru çizgideki bir fanzin yazısıyla karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. Fanzinlerin günümüzdeki hallerini görünce bu tarz alıntıları her yere yapıştırmak yada fanzin çıkarma düşüncesine girişenlerin kafasına işlemek gerekiyor diye düşünüyorum. Bu konuda Melike’ye teşekkür etmek gerek.
Başarılı bir girişten hemen sonra İrlanda Fanzin Tarihi hakkında ağza bal çalan küçük bir yazı ve onu takiben fanzinler tanıtılmış. A History of Irish Zines isimli kitaptan derlenen fankit, fanzinleri tanıtırken bolca dönemin fanzin yazarlarından mülakatlara yer vermiş. Böylece ilk fanzincinlerin, fanzin çıkarırken neler düşündüğünü, yaptıkları işe nasıl önem verdiklerini anlamamızı sağlıyor.
“Ve siz çoğunuz hiçbir şey yapmadan öylece oturup durmayın. Eğer bu grupları görmek istiyorsanız bilmelerini sağlayın, eğer bir okuldaysanız bir dans düzenleyin, herkesin dans etmesini sağlayın. Eğer etrafınızdakileri beğenmiyorsanız kendi grubunuzu oluşturun. Diğer insanlara kendileri gibi birilerinin olduğunu hatırlatmak için fanzin yazın. Modayı takip etmeyin, kendi modanızı yaratın. Ama ŞU AN olumlu bir şey yapın!’’ (Raw Power)
“Gerçek anlamda o bir fanzindi ve gerçek anlamda Dave Clifford punk gruplarının fanıydı. Kendisi de punkın içinde bir insan olarak punk grupları için bir fanzin çıkardı, kimse onu sansürlemedi, düzenlemedi, o kendisi tamamen şok edici punk gruplarıyla röportaj yaptı.’’ (Vox)
Bu alıntılardan hareketle ilk İrlanda fanzinleri de fanzini fanzin yapan Punk ve DIY’ın etkisiyle çıkmıştır diyebiliriz. Punk, Sniffen Glue, Maximum Rock And Roll gibi fanzinlerin rüzgarı İrlanda’yı da etkisi altına almış, özgür yayıncılık hareketi bu coğrafyada Punk ile büyümüştür diyebiliriz. Fankiti okuduğum zaman bu rüzgarın dönemin fanzincinleri üzerinde estiğini gördüm. Punk ve DIY bu yönüyle ülkemizde de etkisini göstermiştir zira. Bizde de biraz geç de olsa, 90 lı yılların o kaliteli fanzinleri bu rüzgarın etkisinde çıkmıştı.
Punk’ın içerisine girmeye başladığım zamanlar iki fanzin inceledim ve yapabileceğim bir şeymiş gibi geldi çünkü zaten sürekli yazıyordum. Genellikle günlük tarzında yazıyordum ama onlar bütün hayatımı içeriyordu. İlginç bir yol gibi göründü. Ne yaptığımı bilmeden, sadece başladım ve olduğu gibi salladım.’’(Jake’s Wrat)
İrlanda Fanzin Tarihi gerçekten güzel bir derleme olmuş. Elle tutulur, güzel ve dolu bir fankit. Fanzin çıkaracak herkesin illaki okuması gereken bir fankit. Melike Palaz’a bu çalışma için teşekkür edip bu tarz çalışmaların artması temennisiyle sözümü bitireyim. Okuyun, yazın, çoğaltın!